Τα Άνθη της Πέτρας στο πλαίσιο της συμπλήρωσης 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 δε συμμετέχουν απλώς στον εορτασμό με διάφορες εκδηλώσεις, αλλά και με πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την βαθύτερη και πιο ουσιαστική γνώση της περιόδου εκείνης.

Με βάση την καταστατική αρχή των Ανθέων, που αφορά τη μελέτη κι έρευνα της συμβολής των Λαγκαδινών μαστόρων στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική, το ΔΣ του Σωματείου προκήρυξε ερευνητικό έργο με θέμα "Η συμβολή των Λαγκαδινών μαστόρων στην Επανάσταση του 1821" στα ευρύτερα γνωστικά αντικείμενα της Ιστορίας – Νεότερης Ιστορίας και της Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής. Η περίοδος που μελετάται αφορά τις τρεις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα (1800 – 1830), από την προετοιμασία της Επανάστασης έως και την συγκρότηση του πρώτου Ελληνικού κράτους υπό τη διακυβέρνηση του Ι. Καποδίστρια. Χαρακτηριστικά στοιχεία του προεπαναστατικού τμήματος αυτής της περιόδου είναι η ανάπτυξη της Λαγκαδινής ναοδομίας με πρωτοπόρο τον λαϊκό αρχιτέκτονα Αντώνιο Ρηγόπουλο, ο οποίος αφού ανέλαβε και εκτέλεσε με επιτυχία σημαντικά οικοδομικά έργα της οθωμανικής διοίκησης, οικοδόμησε σημαντικές εκκλησίες την περίοδο 1808-1811 (Πρόδρομος Λαγκαδίων, Αι Γιώργης Στεμνίτσας, Κοίμηση Θεοτόκου Εύας Μεσσηνίας).

Η παράδοση αυτή συνεχίστηκε κατά τα επαναστατικά χρόνια με την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου στο Αγρίδι Αρκαδίας που έχτισαν οι αδελφοί Μανιατόπουλοι. Όπως είναι ευνόητο, στο δεύτερο τμήμα (επαναστατικό) της συγκεκριμένης περιόδου, τα οικοδομικά έργα ήταν κατ’ εξοχήν πολεμικά (ταμπούρια, κούλιες, επισκευές κάστρων κτλ). Ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης συγχαίρει τους Λαγκαδινούς μαχητές κατά την πολιορκία της Τριπολιτσάς για την εξαιρετική αντοχή των ταμπουριών που κατασκεύασαν.

Τέλος στα πρώτα επαναστατικά χρόνια, στην καθημαγμένη ενδοχώρα του νεοελληνικού κρατιδίου, ο Καποδίστριας έδωσε προτεραιότητα στην ανέγερση σχολείων. Τα καποδιστριακό σχολείο της Καρύταινας που ελάχιστα απομεινάρια του σώζονται και το αντίστοιχο –ευτυχώς καλά διατηρημένο- σχολείο της Μεθώνης είναι έργα των Λαγκαδινών μαστόρων της εποχής.

Μια άγνωστη πτυχή της Λαγκαδινής τέχνης της πέτρας είναι τα λιθόγλυπτα. Τα Άνθη της Πέτρας επιδιώκοντας να διασώσουν και να τροφοδοτήσουν τη συλλογική μνήμη με τα εξαιρετικά αυτά δείγματα της λαϊκής τέχνης, προχώρησαν σε μια πρωτοβουλία που περιλαμβάνει την καταγραφή, φωτογράφηση κι ερμηνευτική προσέγγιση των λιθόγλυπτων τριών προεπαναστατικών εκκλησιών της Αρκαδίας. Μια προσπάθεια που θα επισφραγιστεί με μια υψηλής ποιότητας έκδοση τους ερχόμενους μήνες.

Η γνώση που θα προκύψει μέσα από τις παραπάνω δράσεις αποτελεί υλικό αναστοχασμού και σύγχρονης νοηματοδότησης των θεμελιωδών αρχών της Ελληνικής Επανάστασης, και εμπεριέχει το ζείδωρο φως, του οποίου τη διάχυση θα επιδιώξει το σωματείο μας μέσα από μια ποικιλία εκδηλώσεων που θα διοργανώσει σε συνεργασία με άλλους φορείς.