Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και των Περιφερειών Δυτικής Μακεδονίας και Πελοποννήσου για τη δημιουργία Σχολών Πέτρας και Παραδοσιακών Μορφών Δόμησης στον Πεντάλοφο Κοζάνης και στα Λαγκάδια Αρκαδίας

Ένα καθοριστικό βήμα για την ίδρυση επαγγελματικών σχολών μαθητείας της  παραδοσιακής τέχνης της πέτρας, αποτελεί η υπογραφή στις 27/03/2025, της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, της Περιφέρειας Πελοποννήσου και του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, για την εκπόνηση ερευνητικού έργου που αφορά την ανάπτυξη προγράμματος σπουδών και εκπαιδευτικού υλικού, για τη σύσταση και λειτουργία επαγγελματικών σχολών μαθητείας στην παραδοσιακή τέχνη της πέτρας στον Πεντάλοφο Βοΐου Κοζάνης και στα Λαγκάδια Γορτυνίας.
Με τις σχολές μαθητείας, θα καλυφθεί το έλλειμμα μαστόρων και θα διασφαλιστεί η προστασία και η συνέχεια της τέχνης της πέτρας. Η λειτουργία των Σχολών θα αποτελέσει δεξαμενή για τεχνίτες που θα εργαστούν σε έργα αποκατάστασης μνημείων, διατηρητέους οικισμούς, ιδιωτικά έργα, έργα στο δημόσιο χώρο των οικισμών και στον αγροτικό χώρο που περιβάλλει τους οικισμούς.

Ο προϋπολογισμός του ερευνητικού έργου, διάρκειας δύο ετών, είναι 400.000 ευρώ. Η χρηματοδότηση προέρχεται από πόρους του Υπουργείου Πολιτισμού και των Περιφερειών Πελοποννήσου και Δυτικής Μακεδονίας.

Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη μεταξύ άλλων δήλωσε: «…..η διάσωση και ανάδειξη του πλούτου των τεχνιτών της πέτρας, που διαθέτει η πατρίδα μας, δεν λογίζεται μόνο και αποκλειστικά ως στοιχείο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και ως ένας τομέας με έντονη αναπτυξιακή δυναμική. Επενδύοντας σε αυτές τις τέχνες, δημιουργούμε ένα μέλλον το οποίο χαρακτηρίζεται από ελληνικότητα και συγχρόνως οικουμενικότητα, στοιχείο που εξασφαλίζει μόνον ο πολιτισμός. …..»

Ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου Δημήτριος Πτωχός δήλωσε: «Η υπογραφή της Προγραμματικής Σύμβασης για τη δημιουργία των Σχολών Πέτρας και Παραδοσιακών Μορφών Δόμησης στα Λαγκάδια Αρκαδίας και στον Πεντάλοφο Κοζάνης αποτελεί μια ουσιαστική επένδυση στον πολιτισμό, στην εκπαίδευση και στην περιφερειακή ανάπτυξη. Μέσα από την εξαιρετική συνεργασία που έχουμε αναπτύξει με την Υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, και τον Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργο Αμανατίδη, κάνουμε πράξη ένα έργο που τιμά την ιστορική κληρονομιά της τέχνης της πέτρας, διαφυλάσσει την άυλη πολιτιστική μας παρακαταθήκη και, ταυτόχρονα, ανοίγει δρόμους εκπαίδευσης και επαγγελματικής αποκατάστασης για τους νέους που θέλουν να μείνουν και να δημιουργήσουν στον τόπο τους. Η Γορτυνία αποκτά έναν σύγχρονο εκπαιδευτικό πυλώνα, που θα κρατήσει ζωντανή την τέχνη των Λαγκαδινών μαστόρων και θα μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις αυτές στις επόμενες γενιές. Είναι μια πρωτοβουλία με βάθος, συνέχεια και ουσία – ακριβώς ό,τι έχει ανάγκη η ελληνική περιφέρεια για να προχωρήσει μπροστά».

Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γιώργος Αμανατίδης μεταξύ άλλων ανέφερε: «Τα μαστοροχώρια του Δήμου Βοΐου, καλούμενα και  'Ζουπάνια' (Πεντάλοφος, Ντόλος, Αγ. Σωτήρα, Δίλοφο, κ.ά.) και τα Λαγκάδια Γορτυνίας αποτελούν εστίες της παραδοσιακής τέχνης της πέτρας στον ελληνικό χώρο, με δραστηριότητα στο σύνολο των οικισμών και των πόλεων του ελληνικού χώρου, και σε μεγάλα κτιριακά έργα και έργα υποδομής στα Βαλκάνια και αλλού.

Η υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης, είναι το αποτέλεσμα μακρόχρονης και συντονισμένης προσπάθειας, στην οποία βασικό και ουσιαστικό ρόλο είχαν και τα ΑΝΘΗ ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ. Η λειτουργία σχολών μαθητείας της τέχνης της πέτρας στα Λαγκάδια Αρκαδίας και τον Πεντάλοφο Κοζάνης, αποτελεί ένα από τους βασικούς στόχους των ΑΝΘΕΩΝ. Με πολύπλευρες δράσεις και πρωτοβουλίες (εργαστήρια, σεμινάρια, ημερίδες, συναντήσεις με ΥΠΠΟ, εκπροσώπους της Περιφερειακής και τοπικής Αυτοδιοίκησης, Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, φορείς της κοινωνίας των πολιτών κα), στη διάρκεια των 13 ετών παρουσίας τους, ανέδειξαν την αναγκαιότητα της διαφύλαξης, ανάδειξης και διάδοσης της παραδοσιακής αυτής τέχνης. Οι ιδιαίτερα τιμητικές αναφορές από την πολιτική ηγεσία και τα στελέχη του Υπουργείου Πολιτισμού, τα στελέχη των Περιφερειακών και Τοπικών Αυτοδιοικήσεων για το σημαντικό έργο που επιτελούν τα ΑΝΘΗ ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ, αναδεικνύουν την πανελλαδική εμβέλεια του σωματείου μας και αφετέρου αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα της διαρκούς και επίμονης στόχευσής του, με πολύπλευρες δράσεις και πρωτοβουλίες.
Ο πρόεδρος των Ανθέων κ. Γιάννης Τσιαούσης επισήμανε διαρκώς, όλο αυτό το χρονικό διάστημα, σε αλλεπάλληλες συσκέψεις και εκδηλώσεις την αναγκαιότητα συντονισμού των ενεργειών για τη δημιουργία σχολών μαθητείας στην τέχνη της πέτρας. Επιπροσθέτως, έχει τονίσει ότι η επιλογή των συγκεκριμένων Περιφερειών περιλαμβάνει -πέραν της ύπαρξης ζωντανών εστιών της τέχνης της πέτρας- γεωγραφικά, δημογραφικά και αναπτυξιακά κριτήρια.

Ο Καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ Βασίλης Γκανιάτσας -συντονιστής του Επιστημονικού Συμβουλίου των Ανθέων της Πέτρας, με σημαντική συμβολή στην προσπάθεια για τη δημιουργία των σχολών, αναφέρει ως ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός της αναγνώρισης, από τους θεσμούς της πολιτείας και της κοινωνίας, της σημασίας των παραδοσιακών τεχνών κι επαγγελμάτων καθώς και στο ρόλο της μαθητείας για τη διάσωση των τεχνών αυτών.

Τα ΑΝΘΗ ΤΗΣ ΠΕΤΡΑΣ, ευχαριστούν όλους όσους συνέβαλλαν στο καθοριστικό βήμα για την δημιουργία των σχολών μαθητείας της Παραδοσιακής τέχνης της πέτρας, βασική παράμετρο για τη διατήρηση και αξιοποίηση της σπουδαίας αυτής τέχνης ενώ παράλληλα θα υποστηρίξει την βιώσιμη ανάπτυξη των ορεινών αυτών περιοχών με την μακρόχρονη μαστορική παράδοση.